به گزارش تحریریه، پروژه خط لوله گاز قطر-سوریه-ترکیه که هدف ان انتقال گاز قطر به اروپا از طریق میدان گازی پارس جنوبی است، از منطقه راس لافان قطر شروع واز طریق عربستان واردن به سوریه وسپس به ترکیه می رسد وبه خط لوله نابوکو در انکارا متصل می شود و از انجا به اروپا می رود. قطر این طرح را در دهه ۲۰۰۰ مطرح کرد اما بشار اسد، رئیس جمهور وقت سوریه، از اجرای این طرح خود داری کرد و با پروژه ایران-عراق-سوریه که با اهداف ژئوپولوتیکی ایران همسو بود موافقت کرد. پس از شروع جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ این طرح غیر قابل اجراشد. اما پس از سرنگونی نظام بعثی سوریه زمزمه هایی درباره احیای این پروژه شنیده می شود ولی تحقق این طرح منوط به ثبات کشور سوریه است. همچنین وجود نیروهای کرد pkk خطری برای انجام این پروژه است.

امکان سنجی اجرای پروژه خط لوله گاز قطر-ترکیه

تغییر حکومت در سوریه فرصت های جدیدی برای همکاری منطقه ای و پروژه های زیر ساخت انرژی ایجاد می کند. یکی از مهم ترین این پروژه ها خط لوله گاز قطر-ترکیه است که پتانسیل تغییر تامین گاز طبیعی و افزایش امنیت انرژی اروپا را دارا می باشد. از نظر امکان سنجی پروژه باید عوامل مالی ومحیطی به خوبی مورد ارزیابی قرار گیرد و هنگام تحلیل این طرح مولفه های مهمی مانند بی ثباتی سیاسی در سوریه و تغییر بازار های انرژی جهانی در نظر گرفته شود. از دیدگاه قطر این پروژه که امکان انتقال گاز به اروپا را از مسیر مستقیم فراهم می کند در مقایسه با حمل ونقل دریایی بسیار کم هزینه تر است و مزایای زیادی برای قطر خواهد داشت. قطر با افزایش نفوذ ژئو پولوتیکی خود می تواند جای خالی روسیه را در بازار انرژی اروپا پر کند و روابط اقتصادی خود را با ترکیه و اروپا تقویت کند. علاوه بر این پروژه خط لوله راه حل های به صرفه تری را برای پاسخ گویی به تقاضای فزاینده انرژی اروپا ارائه می کند. کشور ترکیه به دلیل موقعیت استراتژیک خود که در تقاطع اسیا و اروپا قرار دارد به عنوان یک مرکز مهم انتقال انرژی طبیعی شناخته می شود، به همین دلیل خط لوله قطر به ترکیه می تواند اهمیت ترکیه را در بازار های انرژی جهانی تقویت کند.

خط لوله گاز قطربه ترکیه در چارچوب امنیت انرژی اروپا

این پروژه با ارائه منابع متنوع به امنیت عرضه کمک می کند همچنین هزینه ها را کاهش داده و امنیت انرژی اتحادیه اروپا را تقویت می کند. به گفته کریستین استوفاس اقتصاددان این پروژه دارای پتانسیل میان مدت وبلند مدت برای تامین امنیت انرژی است، زیرا امکان دور زدن مسیر گازی روسیه را فراهم و تا حدودی از حمل ونقل اجتناب می کند.

همکاری ترکیه وقطر در زمینه مدیریت اب

کشور قطر اگرچه دارای منابع نفت وگاز غنی می باشد، اما از نظر منابع آبی ضعیف است؛ به طوری که ۵۰درصد کل آب مصرفی خود را از طریق نمک زدایی به دست می آورد. تصفیه اب دریا در کنار الودگی منابع دریایی باعث مصرف زیاد انرژی نیز می شود. باتوجه به نیاز قطر به منابع آبی ممکن است اجرای پروژه حمل ونقل آب به موازات پروژه خط لوله گاز طبیعی در نظر گرفته شود.

ترکیه به عنوان کشوری که قادر به انجام ابتکارات هیدرو پلیتیکی است در گذشته پروژه های آبی را انجام داده است، یکی از این پروژه ها طرح تامین آب جریان ماناوگات است. این طرح برای اولین باردر سال ۱۹۸۷ برای تامین آب شرب کشورهای دارای تنش آبی خاور میانه در دستور کار قرار گرفت اما به مرحله اجرا نرسید و قرارداد فروش آب از تاسیسات ماناوگات به اسرائیل درسال ۲۰۰۶ به طور متقابل فسخ شد. کار بر روی طرح انتقال آب به عنوان راه حلی برای نیاز آب این کشور (قطر) می تواند فرصت همکاری متقابل (برد-برد) برای دو کشور را فراهم کند.

نتیجه گیری

در یک ارزیابی کلی می توان اظهار داشت که سرنگونی رژیم سوریه فرصت مناسبی برای انجام پروژه خط لوله گاز قطر-ترکیه فراهم کرده است با این حال باید در نظر گرفته شود که این طرح در منطقه ای انجام می شود که بی ثباتی سیاسی و رقابت منطقه ای بر آن حاکم است. بنابر موفقیت این طرح در گرو همکاری بازیگران منطقه ای وبین المللی خواهد بود. این پروژه علاوه بر تقویت امنیت انرژی اروپا باعث تنوع مسیر های تامین گاز اروپا نیز می شود. این مزایا درعین جذابیت بخشیدن میان مدت وکوتاه مدت به این پروژه خطراتی مانند تنش های ژئوپولوتیکی،مسائل امنیتی وکاهش احتمالی تقاضای گاز را دارا می باشد. برای امکان سنجی نهایی این پروژه باید تعادل منافع در برابر خطرات در نظر گرفته شود.

منبع: ایراس

پایان/